Vì sao dự báo thời tiết trên iPhone kém chính xác?
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Tự làm “nước hoa” cho căn nhà ngày Tết từ những nguyên liệu thiên nhiên
Biwase Tour of Vietnam là giải đấu thuộc cấp độ 2.2 trong hệ thống thi đấu của UCI. Giải đấu này diễn ra từ ngày 7 - 11.3 với 5 chặng đua và tổng lộ trình thi đấu gần 600 km, xuất phát từ Bình Dương và kết thúc tại TP.Đà Lạt. Ông Ngô Văn Lui, Phó chủ tịch Liên đoàn xe đạp - Mô tô thể thao Việt Nam, Trưởng ban tổ chức Biwase Tour of Vietnam cho biết việc giải đấu được UCI công nhận, đưa vào hệ thống thi đấu giúp nâng cao vị thế của xe đạp nữ Việt Nam với bạn bè quốc tế. Nhờ đó giải thu hút số lượng các đội quốc tế tham gia đông "kỷ lục" là 14 đội. Đây là cơ hội lớn cho các tay đua Việt Nam thể hiện mình cũng như cọ xát, trui rèn bản lĩnh. Trong số 14 đội quốc tế có những đội đua mạnh đến từ Pháp, Iran, Uzbekistan, Thái Lan, Mông Cổ, Malaysia, Indonesia, Singapore, Đài Loan. Chủ nhà Việt Nam cũng góp mặt 10 đội, trong đó nữ cua rơ số 1 Nguyễn Thị Thật tranh tài trong màu áo CLB Tập đoàn Lộc Trời An Giang. Tại Biwase Tour of Vietnam lần này, Nguyễn Thị Thật sẽ tái đấu kình địch Jutatip (Thái Lan), người vừa đánh bại cô ở giải vô địch châu Á. Ngoài ra các CLB trong nước như CLB Biwase, CLB Đồng Tháp cũng thuê ngoại binh để tranh tài nhằm tạo nên sự cạnh tranh "sòng phẳng" với các đội quốc tế. Ông Nguyễn Ngọc Vũ - Tổng thư ký Liên đoàn Xe đạp - Mô tô thể thao Việt Nam, Phó ban tổ chức cho biết các trọng tài quốc tế từ Hồng Kông, Hàn Quốc sẽ tham gia điều hành giải Biwase Tour of Vietnam. Đây cũng là cơ hội để các trọng tài Việt Nam học hỏi, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. Ngay sau Biwase Tour of Vietnam, các cua rơ sẽ tiếp tục tranh tài giải xe đạp nữ quốc tế Bình Dương. Đây là giải đấu lần thứ 15 tổ chức, đã thành truyền thống vì thế Ban tổ chức muốn duy trì sân chơi này để tạo cơ hội thi đấu, cạnh tranh cho các tay đua Việt Nam. Được biết tất cả các đội tham dự Biwase Tour of Vietnam sẽ tiếp tục tranh tài giải xe đạp nữ quốc tế Bình Dương. Giải diễn ra từ ngày 12 đến 18.3.
Hé lộ hình ảnh laptop Windows 11 dùng chip Snapdragon X Elite đầu tiên
Trận đấu tranh hạng 3 trước đó, đội bóng Tâm Hiền FC thắng đội 789X FC với tỉ số 6 - 2.
Thay đổi về da: nám da, sẫm màu ở núm vú
Đi về miền Dao: Ý nghĩa đồng hiện trên trang phục
Trên podcast với Shannon Sharpe mới đây, Amber Rose chia sẻ về mối quan hệ với Kanye West trong quá khứ và cách nam rapper 7X kiểm soát cách ăn mặc của mình. Câu chuyện bắt đầu khi nữ người mẫu này được hỏi về cách ăn mặc của Bianca Censori (vợ hiện tại của West) sau màn xuất hiện gây sốc ở Grammy 2025. Người mẫu 41 tuổi bày tỏ: "Chắc chắn Kanye đã cho cô ấy mặc như vậy. Đúng thế, anh ta cũng làm điều tương tự như vậy với tôi và Kim Kardashian. Đó là con người anh ta". Cô giải thích: "Anh ta muốn những người đàn ông khác thèm muốn người phụ nữ của anh ta. Anh ta thích điều đó… Anh ta muốn khi bước vào một không gian nào đó, bạn gái hay vợ anh ta là người đáng khao khát nhất". Amber Rose cũng thừa nhận bản thân từng ăn mặc hở hang vì đó là điều Kanye West thích và cô muốn làm hài lòng người đàn ông của mình. "Tôi từng ghét điều đó nên tôi thường nổi loạn khi anh ấy không ở nhà. Tôi thường mặc quần nỉ với một đôi giày Jordan, có thể là một chiếc mũ lưỡi trai hoặc thứ gì đó. Tôi rất giản dị", cô thừa nhận. Khi MC nhắc lại lần Amber Rose mặc một chiếc váy xuyên thấu khi đang hẹn hò với Kenye West, cô kể: "Tôi đã khóc, tôi nhớ mình đã khóc. Tôi đã ở Ý hay Paris hoặc nơi nào đó và tôi nhớ mình đã khóc, cãi nhau với anh ta rồi nói rằng tôi không muốn mặc cái thứ chết tiệt này, tôi không muốn mặc nó. Rồi anh ấy nói: 'Em không hiểu đâu, đó là thời trang còn tôi là thiên tài'. Tôi thực sự không muốn mặc nó nhưng cuối cùng tôi đã mặc và rồi mọi người đã 'ăn tươi nuốt sống' tôi trên internet". Người mẫu này cũng nói thêm rằng mình sẽ không chọn mặc những trang phục như thế nữa. Theo Daily Mail, đây không phải lần đầu Amber Rose lên tiếng về chủ đề này. Trong một cuộc trò chuyện vào tháng 3.2024, người mẫu 8X từng nói Kanye West muốn cô ăn mặc thật gợi cảm trong suốt 2 năm họ hẹn hò mặc dù bản thân cô là người "bảo thủ" ngay từ khi còn nhỏ. Nữ người mẫu thừa nhận khi ấy mình còn trẻ và dễ dàng đồng ý làm thế dù đó không phải con người thật của cô. Amber Rose cũng cho biết hình ảnh gợi cảm mà cô bị ép theo đuổi khi hẹn hò với giọng ca Famous vẫn ảnh hưởng đến cô ngay cả sau khi họ chia tay. Trong một cuộc trò chuyện khác hồi 2020, Amber Rose tố Kanye West bắt nạt cô suốt nhiều năm sau khi họ đổ vỡ và làm nhục cô. Người mẫu này nhắc lại việc nam rapper thị phi từng tuyên bố mình đã tắm 30 lần sau khi ở bên Rose. Thậm chí, ngôi sao 7X còn gọi bạn gái cũ là "gái mại dâm". Về việc kết thúc mối quan hệ sau hai năm, cô cho biết: "Đó không phải là mẫu người tôi thích. Đó không phải là mẫu người thực tế, dễ gần với tôi. Tôi thích những người dễ gần. Tôi thích những người nhân hậu. Tôi không thích trả thù. Tôi đã được đề nghị xuất bản sách để nói về anh ấy và chỉ nói về những điều hoang dã. Nhưng tôi không muốn kiếm tiền từ những thứ như thế".Ngoài chia sẻ từ Amber Rose, truyền thông cũng nhiều lần chỉ ra rằng Kanye West là người thích kiểm soát cách ăn mặc của người phụ nữ bên cạnh mình. Bằng chứng là Julia Fox hay Bianca Censori thường xuyên mặc đồ hở bạo, khoe thân phản cảm mỗi khi xuất hiện cùng Ye. Hồi tháng 2.2025, khi màn khoe thân ở Grammy gây xôn xao dư luận, West thẳng thừng tuyên bố mình có quyền "thống trị" vợ. Rapper này nói bản thân không bắt Censori làm những gì cô không muốn nhưng chắc chắn cô sẽ không thể làm được điều gì nếu không có sự chấp thuận của nam rapper.
